Leerdoelen:

• Ken de basis veiligheidsregels voor de schooltuin

• Ken de gevaren van scherp gereedschap en schadelijke planten

• Veilig gebruik van tuingereedschap

• Wat te doen bij een ongeluk in de tuin

Links naar de SLO Kerndoelen:

PO 34 - De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen.

PO 35 - De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument.

PO 39 - De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu.

PO 44 - De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik.

Aarde en grond

Voordat u met de schooltuin begint, met name op een nieuwe locatie en bij het tuinieren in de volle grond dient er een bodemonderzoek te worden uitgevoerd, meer informatie bij je gemeente. Wij adviseren scholen daarom om in moestuinbakken te tuinieren. Deze bakken worden gevuld met biologische, turfvrije moestuinaarde. Een gezonde tuin wordt door miljoenen bacteriën en andere micro-organismen in stand gehouden. De meeste zijn onschadelijk, maar sommige kunnen gevaarlijk zijn. Zorg ervoor dat kinderen niet in contact komen met de grond als ze een snijwond hebben; zorg ervoor dat alle kinderen een geldige tetanusvaccinatie hebben; let erop dat kinderen niet op hun vingers zuigen en dring erop aan dat ze na de tuinles hun handen goed wassen of handschoenen dragen.

Planten

Sommige planten kunnen bij sommige mensen allergische reacties veroorzaken. Andere planten hebben giftige delen als ze worden gegeten, zoals aardappelvruchten en schimmels, en veel voorkomende sier)bloembollen*, zoals narcissen, kunnen giftig zijn als ze worden gegeten.

Dit betekent ni(et dat je kinderen ze niet mag laten planten, maar zorg ervoor dat je jongeren voorlicht over het belang van veiligheid en handen wassen. Zie de Zoekkaart Planten in de Tuin voor de meest voorkomende wilde planten in Nederland en hun eigenschappen.

Insecten

In bepaalde periodes van het jaar is er een overvloed aan verschillende insecten, bijvoorbeeld bijen in de lente en zomer; wespen in de zomer en herfst; muggen en muggen in de zomer; en rode mieren in de lente, zomer en herfst.

Leer kinderen deze insecten te herkennen als ze ze nog niet kennen. Gebruik de Zoekkaarten Dieren in de Tuin om de kinderen te helpen de verschillen tussen deze insecten te herkennen en ze ook te helpen begrijpen waarom deze insecten nuttig zijn in de tuin, ook al zouden we ze liever uit de buurt houden!

Andere dieren

Moedig jongeren aan om op andere dieren in de tuin te letten. Ze zijn niet altijd schadelijk, zoals egels, kikkers of vogels, maar het is verstandig om veilig te tuinieren en ervoor te zorgen dat je ze niet stoort of verwondt.

Uitwerpselen van katten, honden en vossen kunnen ook een zeer schadelijk micro-organisme, Toxocara canis, bevatten, dat blindheid kan veroorzaken. Tuinier niet met kinderen op plekken waar deze dieren waarschijnlijk komen, of zorg ervoor dat u de plek van tevoren controleert. Als kinderen uitwerpselen tegenkomen, zorg er dan voor dat ze een volwassene waarschuwen.

Chemicaliën in de tuin

Veel mensen tuinieren nog met chemicaliën, die potentieel schadelijk zijn voor zowel mens als dier. In principe is het het beste om geen chemicaliën in de schooltuin toe te laten.

Gereedschap

Met de lesmethode van Onderzoekend Tuinieren leren de kinderen zonder tuingereedschap te werken. Een lepel kan als schepje fungeren. Mochten jullie wel met tuingereedschap werken weet dan dat dit gereedschap meestal voor volwassenen is ontworpen. Neem niets als vanzelfsprekend aan en onthoud dat de meeste kinderen instructie nodig hebben over het dragen en hanteren van gereedschap. Klik hier voor een les over gereedschap.

Uitglijden/vallen:

Gras, natte grond, paden en vlonders, enz. zijn vaak glad na een regenbui. Wijs dit regelmatig aan als een risico, of plaats zelfgemaakte borden. Zorg er ook voor dat leerlingen altijd de juiste schoenen dragen voor het weer en de activiteit.